संस्कृत साहित्य का महत्व

संस्कृत साहित्य का महत्व
विश्वभर की समस्त प्राचीन भाषाओं में संस्कृत का सर्वप्रथम और उच्च स्थान है। विश्व-साहित्य की पहली पुस्तक ऋग्वेद इसी भाषा का देदीप्यमान रत्न है। भारतीय संस्कृति का रहस्य इसी भाषा में निहित है। संस्कृत का अध्ययन किये बिना भारतीय संस्कृति का पूर्ण ज्ञान कभी सम्भव नहीं है।
अनेक प्राचीन एवं अर्वाचीन भाषाओं की यह जननी है। आज भी भारत की समस्त भाषाएँ इसी वात्सल्यमयी जननी के स्तन्यामृत से पुष्टि पा रही हैं। पाश्चात्य विद्वान इसके अतिशय समृद्ध और विपुल साहित्य को देखकर आश्चर्य-चकित रह गए हैं। उन लोगों ने वैज्ञानिक ढंग से इसका अध्ययन किया और गम्भीर गवेषणाएँ की हैं - एवं साथ में विश्व की दूसरी प्राचीन भाषाओं का मन्थन करके वे यदि 'भाषा-विज्ञान' ऐसे अपूर्व शास्त्र का अविष्कार कर सके तो इसका श्रेय संस्कृत भाषा के गम्भीर अध्ययन को है। समस्त भारतीय भाषाओं को जोड़ने वाली कड़ी यदि कोई भाषा है तो वह संस्कृत ही है।
विश्व की समस्त प्राचीन भाषाओं और उनके साहित्य (वाङ्मय) में संस्कृत का अपना विशिष्ट महत्त्व है। यह महत्व अनेक कारणों और दृष्टियों से है। भारत के सांस्कृतिक, ऐतिहासिक, धार्मिक, अध्यात्मिक, दर्शनिक, सामाजिक और राजनीतिक जीवन एवं विकास के सोपानों की संपूर्ण व्याख्या संस्कृत वाङ्मय के माध्यम से आज उपलब्ध है। सहस्राब्दियों से इस भाषा और इसके वाङ्मय को भारत में सर्वाधिक प्रतिष्ठा प्राप्त रही है। भारत की यह सांस्कृतिक भाषा रही है। सहस्राब्दियों तक समग्र भारत को सांस्कृतिक और भावात्मक एकता में आबद्ध रखने को इस भाषा ने महत्वपूर्ण कार्य किया है। इसी कारण भारतीय मनीषा ने इस भाषा को अमरभाषा या देववाणी के नाम से सम्मानित किया है।

વેદોનો દિવ્ય સંદેશ

વેદોનો દિવ્ય સંદેશ : પ્રચંડ આત્મબળથી ૫રિપૂર્ણ મનુષ્યો માટે આ કાર્ય અશક્ય નથી.

આ૫ણા મનની શક્તિ અનંત છે. તે જાગ્રત અને સુષુપ્ત અવસ્થામાં ૫ણ હંમેશા કાર્યરત જ રહે છે. તે જયોતિસ્વરૂ૫ છે, ૫રંતુ મલિનતાઓના આવરણથી ઢંકાયેલું છે. એટલાં માટે આ૫ણું મન શુભ અને કલ્યાણદાયક વિચારોવાળું બને.

यजजाग्रतो दूरमुदैति दैवं तदु सुप्तस्य त्थैवैति | दूरद्गम ज्योतिषां जयोतिरेकं तन्मे मन: शिव  संकल्पमस्तु ॥  ( यजुर्वेद ३४/१)

સંદેશ : આ૫ણું મન દિવ્ય શક્તિ રૂ૫ છે. તે ખૂબ જ બળવાન અને કાર્યશીલ છે. જાગૃત અથવા ઊંઘની સ્થિતિમાં ૫ણ તેનું કાર્ય ક્યારેય અટકતું નથી. પ્રત્યેક ક્ષણે તે કંઈકને કંઈક વિચારતું રહે છે અથવા જયાં ત્યાં ભટકતું ફરે છે. તે ક્યારેય ભૂતકાળની ઘટનાઓને યાદ કરે છે તો ક્યારેક તે ભવિષ્યની કલ્પનાઓમાં ઊડવા માંડે છે. દરેક ક્ષણે તે કોઈને કોઈ વિષય ઉ૫ર સંકલ્પ-વિકલ્પ, ચિંતન-મનન, તર્ક-વિતર્ક વગેરેમાં અટવાયેલું રહે છે. તે એક ૫ળ માટે ૫ણ આરામ કરતું નથી. જાગૃત અવસ્થામાં તો આ સ્થિતિ ચાલતી જ રહે છે ૫રંતુ જ્યારે આ૫ણે ઊંઘી ગયા હોઈએ છીએ ત્યારે ૫ણ મનની કાર્યવૃત્તિ બંધ થતી નથી અને એ વિવિધ પ્રકારનાં સ્વપ્નો જોતું રહે છે. ચોવીસ કલાક કંઈકને કંઈક કરતું રહે છે અને એક ક્ષણમાં જ પ્રકાશની ગતિ કરતાં ૫ણ વધારે વેગથી ક્યાંયનું ક્યાંય દૂર ૫હોંચી જાય છે.

મનુષ્ય મનમાં જે વિચારે છે તેવું જ વાણીથી બોલે છે અને જેવી વાણી ઉચ્ચારે છે તેવાં જ કર્મો કરે છે અને જેવાં કર્મો કરે છે તેવું ફળ પ્રાપ્ત કરે છે. છેવટે તેના મનમાં રહેલા વિચારો જ તેના ચારિત્ર્યનું નિર્માણ કરે છે. જો માણસનું ચિંતન શિષ્ટ અને શુભ હશે તો તેની વાણી અને કર્મ ૫ણ શુભ હશે તથા તેનું પ્રાપ્ત થનાર ફળ ૫ણ શુભ જ હશે. એ જ રીતે જો માનવીનું ચિંતન અશુભ હશે તો તેની વાણી, કર્મ અને ફળ ૫ણ અશુભ જ હશે. મનનું ચિંતન જ સૌથી મહત્વપૂર્ણ તત્વ છે.

ખરાબ વિચારોની અસર આ૫ણી અંદર રાક્ષસી વૃત્તિઓને જન્મ આપે છે. મન એ લગામ જેવું છે જે આ૫ણી ઈન્દ્રિયોને પોતાના કાબૂમાં કરી લે છે. જો મનમાં કુવિચારોનો ગંદવાડ હશે તો આ૫ણી ઈન્દ્રિયો ૫ણ ખરાબ માર્ગ તરફ આકર્ષાઈ જશે. જેનું મન પોતાના કાબૂમાં હોય છે તેની બધી જ ઈન્દ્રિયો સારથિના સુધરી ગયેલા અને સ્થિર બનેલા ઘોડાની જેમ વશમાં થઈ જાય છે. જે લોકો વિવેકહીન, મનની પાછળ ભાંગનારા, હંમેશા અ૫વિત્ર વિચારોથી જકડાયેલા છે તેઓ જન્મમરણના ચક્રમાં ભટકતા રહીને અસહ્ય વેદના તથા અપાર દુઃખ ભોગવતા રહે છે. ૫રંતુ જેઓ વિવેકથી પૂર્ણ, મનને વશ કરવાવાળા તથા નિરંતર શુદ્ધ અને ૫વિત્ર વિચારો કરે છે તેઓ પોતાનાં સત્કર્મોના ફળસ્વરૂપે મોક્ષને પ્રાપ્ત કરે છે. મનુષ્યના મનમાં રહેલા અજ્ઞાન અને જ્ઞાન તથા અશુભ અને શુભ વિચારો જ તે તેના બંધન અથવા મોક્ષનું મૂળભૂત કારણ બને છે.

આ૫ણે હંમેશા કુવિચારોની મલિ

વેદોનો દિવ્ય સંદેશ : પ્રચંડ આત્મબળથી ૫રિપૂર્ણ મનુષ્યો માટે આ કાર્ય અશક્ય નથી.

આ૫ણા મનની શક્તિ અનંત છે. તે જાગ્રત અને સુષુપ્ત અવસ્થામાં ૫ણ હંમેશા કાર્યરત જ રહે છે. તે જયોતિસ્વરૂ૫ છે, ૫રંતુ મલિનતાઓના આવરણથી ઢંકાયેલું છે. એટલાં માટે આ૫ણું મન શુભ અને કલ્યાણદાયક વિચારોવાળું બને.

यजजाग्रतो दूरमुदैति दैवं तदु सुप्तस्य त्थैवैति | दूरद्गम ज्योतिषां जयोतिरेकं तन्मे मन: शिव  संकल्पमस्तु ॥  ( यजुर्वेद ३४/१)

સંદેશ : આ૫ણું મન દિવ્ય શક્તિ રૂ૫ છે. તે ખૂબ જ બળવાન અને કાર્યશીલ છે. જાગૃત અથવા ઊંઘની સ્થિતિમાં ૫ણ તેનું કાર્ય ક્યારેય અટકતું નથી. પ્રત્યેક ક્ષણે તે કંઈકને કંઈક વિચારતું રહે છે અથવા જયાં ત્યાં ભટકતું ફરે છે. તે ક્યારેય ભૂતકાળની ઘટનાઓને યાદ કરે છે તો ક્યારેક તે ભવિષ્યની કલ્પનાઓમાં ઊડવા માંડે છે. દરેક ક્ષણે તે કોઈને કોઈ વિષય ઉ૫ર સંકલ્પ-વિકલ્પ, ચિંતન-મનન, તર્ક-વિતર્ક વગેરેમાં અટવાયેલું રહે છે. તે એક ૫ળ માટે ૫ણ આરામ કરતું નથી. જાગૃત અવસ્થામાં તો આ સ્થિતિ ચાલતી જ રહે છે ૫રંતુ જ્યારે આ૫ણે ઊંઘી ગયા હોઈએ છીએ ત્યારે ૫ણ મનની કાર્યવૃત્તિ બંધ થતી નથી અને એ વિવિધ પ્રકારનાં સ્વપ્નો જોતું રહે છે. ચોવીસ કલાક કંઈકને કંઈક કરતું રહે છે અને એક ક્ષણમાં જ પ્રકાશની ગતિ કરતાં ૫ણ વધારે વેગથી ક્યાંયનું ક્યાંય દૂર ૫હોંચી જાય છે.

મનુષ્ય મનમાં જે વિચારે છે તેવું જ વાણીથી બોલે છે અને જેવી વાણી ઉચ્ચારે છે તેવાં જ કર્મો કરે છે અને જેવાં કર્મો કરે છે તેવું ફળ પ્રાપ્ત કરે છે. છેવટે તેના મનમાં રહેલા વિચારો જ તેના ચારિત્ર્યનું નિર્માણ કરે છે. જો માણસનું ચિંતન શિષ્ટ અને શુભ હશે તો તેની વાણી અને કર્મ ૫ણ શુભ હશે તથા તેનું પ્રાપ્ત થનાર ફળ ૫ણ શુભ જ હશે. એ જ રીતે જો માનવીનું ચિંતન અશુભ હશે તો તેની વાણી, કર્મ અને ફળ ૫ણ અશુભ જ હશે. મનનું ચિંતન જ સૌથી મહત્વપૂર્ણ તત્વ છે.

ખરાબ વિચારોની અસર આ૫ણી અંદર રાક્ષસી વૃત્તિઓને જન્મ આપે છે. મન એ લગામ જેવું છે જે આ૫ણી ઈન્દ્રિયોને પોતાના કાબૂમાં કરી લે છે. જો મનમાં કુવિચારોનો ગંદવાડ હશે તો આ૫ણી ઈન્દ્રિયો ૫ણ ખરાબ માર્ગ તરફ આકર્ષાઈ જશે. જેનું મન પોતાના કાબૂમાં હોય છે તેની બધી જ ઈન્દ્રિયો સારથિના સુધરી ગયેલા અને સ્થિર બનેલા ઘોડાની જેમ વશમાં થઈ જાય છે. જે લોકો વિવેકહીન, મનની પાછળ ભાંગનારા, હંમેશા અ૫વિત્ર વિચારોથી જકડાયેલા છે તેઓ જન્મમરણના ચક્રમાં ભટકતા રહીને અસહ્ય વેદના તથા અપાર દુઃખ ભોગવતા રહે છે. ૫રંતુ જેઓ વિવેકથી પૂર્ણ, મનને વશ કરવાવાળા તથા નિરંતર શુદ્ધ અને ૫વિત્ર વિચારો કરે છે તેઓ પોતાનાં સત્કર્મોના ફળસ્વરૂપે મોક્ષને પ્રાપ્ત કરે છે. મનુષ્યના મનમાં રહેલા અજ્ઞાન અને જ્ઞાન તથા અશુભ અને શુભ વિચારો જ તે તેના બંધન અથવા મોક્ષનું મૂળભૂત કારણ બને છે.

આ૫ણે હંમેશા કુવિચારોની મલિનતાઓથી ભરેલા આવરણથી આ૫ણા મનની જ્યોતિ ક્યારેય ધીમી ન ૫ડે તેવો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. મનમાં જાગનાર સંકલ્પોના પ્રવાહમાં એક ૫ણ અશુભ સંકલ્પ આ૫ણા મનમાં ન જાગે તેનો ખ્યાલ રાખવો જોઈએ. વિચારોની આ દિવ્યતા આ૫ણાં કર્મોમાં ૫રિવર્તન પામે છે અને તેમના જ આધાર ૫ર સમાજ આ૫ણું મૂલ્યાંકન કરે છે. આ૫ણાં કર્મોના આધાર ૫ર જ યશ-અ૫યશ, માન-અ૫માન વગેરે મળતું હોય છે. મનની ૫વિત્રતા જ આ૫ણાં કર્મોને ૫વિત્ર બનાવી શકે છે

નતાઓથી ભરેલા આવરણથી આ૫ણા મનની જ્યોતિ ક્યારેય ધીમી ન ૫ડે તેવો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. મનમાં જાગનાર સંકલ્પોના પ્રવાહમાં એક ૫ણ અશુભ સંકલ્પ આ૫ણા મનમાં ન જાગે તેનો ખ્યાલ રાખવો જોઈએ. વિચારોની આ દિવ્યતા આ૫ણાં કર્મોમાં ૫રિવર્તન પામે છે અને તેમના જ આધાર ૫ર સમાજ આ૫ણું મૂલ્યાંકન કરે છે. આ૫ણાં કર્મોના આધાર ૫ર જ યશ-અ૫યશ, માન-અ૫માન વગેરે મળતું હોય છે. મનની ૫વિત્રતા જ આ૫ણાં કર્મોને ૫વિત્ર બનાવી શકે છે

ગરબા

ગરબા મુખ્યતઃ ગુજરાત, ભારતના ખૂબ લોકપ્રિય ધાર્મિક લોકનૃત્યનો ઉત્સવ છે. ગરબા આસો માસની શુક્લ પક્ષની એકમથી નોમ સુધીની તિથિઓ દરમ્યાન ગવાય છે. આ રાત્રીઓ નવરાત્રી તરીકો જાણીતી છે. આ નૃત્ય દ્વારા દેવીની આરાધના કરવામાં આવે છે. આ ભારત ના સૌથી જાણીતા તહેવારોમાંનો એક છે.

નૃત્ય ઉપરાંત નવરાત્રીમાં કાણા વાળી મટકીમાં અંદર જ્યોત મુકીને બનાવાતા દીવાઓને પણ ગરબા કહે છે. નવરાત્રી દરમ્યાન માતાજી ની સ્તુતિ માં ગવાતાં ગીતોને પણ ગરબા કહે છે.

ઇતિહાસ અને મહત્વ

ગરબાની શરૂઆત ઉત્તર ગુજરાતમાં થઇ હોવાનું મનાય છે. ગરબા શબ્દનો મૂળ અર્થ થાય છે - કાણા વાળી મટકી કે જેમાં જ્યોત પ્રગટાવીને દીવા તરીકે માતાજી ની પૂજામાં મુકવામાં આવે છે. ગરબા શબ્દ સંસ્કૃત શબ્દ "ગર્ભ" સાથે સંકળાયેલો હોઇ શકે. ગરબા એ ગુજરાત ની સંસ્ક્રુતી નુ ગૌરવ છે. ગરબા ગુજરાતી લોકો માટે ખાસ છે.ગરબા ખાસ કરીને અમદાવાદ, સુરત ,રાજકોટ,વડોદરા જેવા શહેરો મા ધામ-ધૂમ થી ઉજવવામા આવે છે.લગભગ નાના-મોટા સૌ ને ગરબા પસંદ હોય છે.

ગરબા ના મુખ્ય પ્રકાર રાસ,ત્રણ તાલી,બે તાલી,ટૅટૂડૉ(હિંચ) છે. આ સીવાય વિવિધ પ્રકાર ના ડાન્સ જેવા ગરબા પણ કરવા મા આવે છે(જુવાનીયાઓ પસંદ કરે છે)

એક રમુજી કહેવતઃ "જો તમને ગરબા નથી આવડતા તો તમે ગુજરાતી નથી."

ગુજરાત સરકાર દ્વારા નવરાત્રી ના પર્વ દરમીયાન અમદાવાદ મા સૌ લોકો માટે (સાર્વજનીક) ગરબા મહોત્સવ નુ આયોજન કરવામા આવે છે, જેમા કેટલાક વીદેશી લોકો પણ હોંશે-હોંશે ભાગ લે છે.

નવરાત્રી દરમ્યાન સ્ત્રીઓ ભેગી થઇ માતાજીની સ્તુતિ ગાતી, અને આ ગરબા ની આજુબાજુ વર્તુળમાં નૃત્ય કરતી. આમ નવરાત્રીમાં ગરબાનું દીવા તરીકે મહત્વ વધ્યું, અને તે પરથી માતાજીના સ્તુતિ ગીતો તથા નૃત્ય બંનેને ગરબા એવું નામ મળ્યું. ગરબા એ બહુવચન શબ્દ છે. એકવચનમાં ગરબાને (દીવો, ગીત તથા નૃત્ય ત્રણે માટે) "ગરબો"(પુલ્લિંગ) કહેવાય છે.

ગરબા એક નૃત્ય છે, પણ નાચવાની ક્રિયા ને "ગરબા નાચવા", તેમ નહીં પણ "ગરબા રમવા", "ગરબે ઘુમવું", "ગરબા ગાવા", "ગરબા કરવા" વગેરે રીતે વાક્યમાં પ્રયોગ થાય છે.

ગરબો એ એક લોક સંસ્કૃતિ છે. ગામડાંમાં જ્યારે અનાજ પાકી જાય, ને આનંદના દિવસો આવે ત્યારે લોકો ભેગા થઇને દેવીદેવતાની સ્તુતિ કરીને આભાર વ્યક્ત કરતા હતા. આમાંથી એક લોકસંગીતનો પ્રકાર ઉભો થયો જેને ગરબો કહેવાયો. આનું આધુનિક સ્વરૂપ એટલે ગરબા નૃત્ય. જૂની પરંપરામાં રાસ, દાંડિયા રાસ, ગોફ, મટકી, ટીપ્પણી વગેરે પ્રકાર ઉભા થયા. જુદાજુદા પ્રદેશમાં જુદીજુદી રીતે ગરબા લેવાતા થયાં ને એમાં જુદા તાલ, અને પગલાં લેવાતાં થયાં.

TEACHER DAY "શિક્ષક દિન"

દર વર્ષે ભારત ભરમાં શાળાઓમાં ' 5 ' મી સપ્ટેમ્બરને શિક્ષક દિન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ડ્રો .સર્વપલ્લી રાધા કૃષ્ણનો જન્મ તા.5-9-1988 માં તમિલનાડુમાં આવેલ મદ્રાસ પાસે તિરૂપતી ગામમાં મધ્યમ વર્ગમાં બાહ્મણ સમાજમાં થયો હતો. તેમને તત્વ ચિંતનનો શોખ નાનપણથી હતો. બી.એ.અને એમ.એ.માં તત્વજ્ઞાન અને દર્શનશાસ્ત્ર જેવા વિષયો રાખી.યુનિ.માં સર્વોચ્ચ રહ્યા.યુનિ માં પ્રોફેસર બન્યા.

અભ્યાસમાં તેઓ અત્યંત તેજસ્વી હતા. ગાંધીજી અને રવિન્દ્રનાથ ટાગોરના અનુયાયી હતા. જુદા-જુદા પ્રાંતોની અને વિદેશની 15 થી વધુ ભાષામાં વાતચિત કરી શકતા હતા.અને લખી બોલી શકતા હતા. 1919 માં આંધ્ર યુનિ, માં ઉપકુલપતિ તરીકે રહ્યા. 1931 માં ઓકસફર્ડ યુનિ, માં ન્યુ.એ.ચિક્સ.ઓફ.વેદાંત પર નિબંધ લખી ડ્રો.પદવી હાંસલ કરી હતી. તેઓ તીવ્ર મેઘા શક્તિ ધરાવતા વિરલ પુરુષ હતા. તેઓ ઉત્મ સાહિત્યકાર પણ હતા. તેમણે 150 ગ્રંથો લખ્યા ડો.રાધાકૃષ્ણને પોતાની વર્તનની જીદગી 40 વર્ષ શિક્ષણ ક્ષેત્રે પસારકર્યો તેઓ ભારતીય બંધારણના ઘડતરમાં એક સ્ભ્ય હતા.વિદેશમાં યુનેસ્કોમાં , અદયક્ષ અને રશિયામાં ભારતના એલ.ચી તરીકે ફરજ બજાવી હતી. 17 વર્ષ ભારતના ઉપરાષ્ટ્રીયપતિ અને 5 વર્ષ ભારતના રાષ્ટ્રિયપતિ સેવા બજાવી. 1971 માં તેમને ભારતરત્ન એવોર્ડ મળ્યો. ભારતના ત્રણે વડાપ્રધાન, જવાહરલાલ નહેરુ, લાલબહાદુર શાસ્ત્રી, અને ઈન્દિરા ગાંધી સાથે રહીને દેશનું કામ કર્યુ. રાષ્ટ્રપતિ બન્યા ત્યારે દશ હજાર પગારમાંથી 25% પગાર લેતા હતા. જ્ઞાન ભક્તિ કર્મ ત્રિવેણી સંગમની જ્યોત શિક્ષણ પ્રેમીની દિલમાં જલતી રાખી 16-06-1975 ના દિવસે વિશ્વવિભૂતિ ડો.રાધાકૃષ્ણનું મદ્રાસ હોલ ચેન્નાઈ ખાતે અવસાન થયું મહાન વિભૂતિ ડો.સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણના જન્મ દિવસે શાળામાં ઉજવણીમાં ભાગરૂપે - શિક્ષકદિનના દિવસે ફાળો ઉધરાવવામાં આવ્યા. શાળામાં શિક્ષકદિન સ્વરૂપે ઉજવવામાં આવે છે. શાળામાં આ અંગે વકૃત્વ સ્પર્ધા મનેશું થવું ગમે ડોક્ટર કે શિક્ષક જેવી પ્રવૃતિ રાખવામાં આવે છે. શિક્ષક કભી સાભારણ નહી હોતા નિર્માણ ઓર પ્રલય ઉનકી ગોંદમે પલતા હૈ તેને સિદાર્થ કરવા શિક્ષકે પ્રયત્ન કરવા જોઈએ વિદ્યાર્થીઓમાં પડેલી મેધા શક્તિ ને ઓળખી અને તેમના જીવન ઘડતરમાં સારા સંસ્કાર પ્રતિપાદિત કરવા જોઈએ.

જય ગણેશ

कालौ गणाधिपः श्रेष्ठस्तेनानन्तफलप्रदः।
पूजयेदेवदेवेशं सर्वविघ्नोपशान्तये॥
अन्ते च परमं धाम दधाद भत्केषु पावनम।
ભગવાન શ્રી ગણેશ કલયુગમાં સર્વશ્રેષ્ઠ દેવ કહેવાય છે. જેથી તે અનન્ત ફલના દાતા છે. મનુષ્યોના સકલ વિઘ્નોની નિવૃતિ માટે દેવાધિદેવ ગણેશજીની પૂજા કરવી જોઇએ. ગણેશજી આ લોકમાં ધન – ધાન્ય આદિ આપે છે અને અંતે શરીર છોડ્યા પછી ભક્તને પરમ પાવન દિવ્ય ધામ આપે છે.
॥ कलौ चंडी विनायकौ ॥
આ સૂત્ર અનુસાર કલિયુગમાં ચંડી (દેવી) અને ગણેશજીની આરાધના શ્રેષ્ઠ કહી છે.
સનાતન ધર્મમાં મુખ્ય પાંચ દેવતાઓ છે. જેમાં ગણેશજી નો સમાવેશ થાય છે. ભગવાન ગણેશ પૃથ્વી તત્વના અધિપતિ દેવ છે માટે ઉપનિષદોમાં કહ્યુ છે કે मूलाधार स्थितोसि नित्यम ॥ ગણેશજી મૂલાધારમાં નિત્ય સ્થિત છે.
ગણેશ યજ્ઞનું મહત્વ
ભગવાન શ્રી ગણેશની આરાધનાથી મનુષ્યના વિઘ્નો, સંકટો અને અશાંતિ દૂર થાય છે. નારદ પુરાણમાં “સંકષ્ટ નાશન” નામનું ગણપતિનું સ્તોત્ર છે, જેમાં નારદજી કહે છેઃ
विध्यार्थी लभते विध्या धनार्थी लभते धनम् ।
पुत्रार्थी लभते पुत्रान्मीक्षार्थी लभते गतिम् ॥
વિધ્યાર્થી ગણેશજીની ઉપાસના કરે તો તેને વિધ્યાની પ્રાપ્તિ થાય છે. ધન પ્રાપ્તિની કામના થી પૂજા કરે તો ધનની પ્રાપ્તિ થાય છે. પુત્ર પ્રાપ્તિની કામના વાળાને પુત્ર પ્રાપ્ત થાય છે. મોક્ષ ઈચ્છનારને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે.

GOD

नागेंद्रहाराय त्रिलोचनाय भस्मांग रागाय महेश्वराय नित्याय शुद्धाय दिगंबराय तस्मे “न” काराय नमः शिवायः॥
मंदाकिनी सलिल चंदन चर्चिताय नंदीश्वर प्रमथनाथ महेश्वराय मंदारपुष्प बहुपुष्प सुपूजिताय तस्मे “म” काराय नमः शिवायः॥
शिवाय गौरी वदनाब्जवृंद सूर्याय दक्षाध्वरनाशकाय श्री नीलकंठाय वृषभद्धजाय तस्मै “शि” काराय नमः शिवायः॥
वसिष्ठ कुभोदव गौतमाय मुनींद्र देवार्चित शेखराय चंद्रार्क वैश्वानर लोचनाय तस्मै “व” काराय नमः शिवायः॥
यज्ञस्वरूपाय जटाधराय पिनाकस्ताय सनातनाय दिव्याय देवाय दिगंबराय तस्मै “य” काराय नमः शिवायः॥
पंचाक्षरमिदं पुण्यं यः पठेत शिव सन्निधौ शिवलोकं वाप्नोति शिवेन सह मोदते॥

ॐ नमः शिवाय
  

एक बात बोलू इंकार मत करना आपको आप जिसे चाहते हे उनकी कसम हे। शिव जी 5 नाम  

1"शिव शंकर 

2"भोले नाथ 

3"नील कंठ 

4"महारुद्र

5"मृत्युंजय

भगवान शिव के 108 नाम ----

१- ॐ भोलेनाथ नमः

२-ॐ कैलाश पति नमः

३-ॐ भूतनाथ नमः

४-ॐ नंदराज नमः

५-ॐ नन्दी की सवारी नमः

६-ॐ ज्योतिलिंग नमः

७-ॐ महाकाल नमः

८-ॐ रुद्रनाथ नमः

९-ॐ भीमशंकर नमः

१०-ॐ नटराज नमः

११-ॐ प्रलेयन्कार नमः

१२-ॐ चंद्रमोली नमः

१३-ॐ डमरूधारी नमः

१४-ॐ चंद्रधारी नमः

१५-ॐ मलिकार्जुन नमः

१६-ॐ भीमेश्वर नमः

१७-ॐ विषधारी नमः

१८-ॐ बम भोले नमः

१९-ॐ ओंकार स्वामी नमः

२०-ॐ ओंकारेश्वर नमः

२१-ॐ शंकर त्रिशूलधारी नमः

२२-ॐ विश्वनाथ नमः

२३-ॐ अनादिदेव नमः

२४-ॐ उमापति नमः

२५-ॐ गोरापति नमः

२६-ॐ गणपिता नमः

२७-ॐ भोले बाबा नमः

२८-ॐ शिवजी नमः

२९-ॐ शम्भु नमः

३०-ॐ नीलकंठ नमः

३१-ॐ महाकालेश्वर नमः

३२-ॐ त्रिपुरारी नमः

३३-ॐ त्रिलोकनाथ नमः

३४-ॐ त्रिनेत्रधारी नमः

३५-ॐ बर्फानी बाबा नमः

३६-ॐ जगतपिता नमः

३७-ॐ मृत्युन्जन नमः

३८-ॐ नागधारी नमः

३९- ॐ रामेश्वर नमः

४०-ॐ लंकेश्वर नमः

४१-ॐ अमरनाथ नमः

४२-ॐ केदारनाथ नमः

४३-ॐ मंगलेश्वर नमः

४४-ॐ अर्धनारीश्वर नमः

४५-ॐ नागार्जुन नमः

४६-ॐ जटाधारी नमः

४७-ॐ नीलेश्वर नमः

४८-ॐ गलसर्पमाला नमः

४९- ॐ दीनानाथ नमः

५०-ॐ सोमनाथ नमः

५१-ॐ जोगी नमः

५२-ॐ भंडारी बाबा नमः

५३-ॐ बमलेहरी नमः

५४-ॐ गोरीशंकर नमः

५५-ॐ शिवाकांत नमः

५६-ॐ महेश्वराए नमः

५७-ॐ महेश नमः

५८-ॐ ओलोकानाथ नमः

५४-ॐ आदिनाथ नमः

६०-ॐ देवदेवेश्वर नमः

६१-ॐ प्राणनाथ नमः

६२-ॐ शिवम् नमः

६३-ॐ महादानी नमः

६४-ॐ शिवदानी नमः

६५-ॐ संकटहारी नमः

६६-ॐ महेश्वर नमः

६७-ॐ रुंडमालाधारी नमः

६८-ॐ जगपालनकर्ता नमः

६९-ॐ पशुपति नमः

७०-ॐ संगमेश्वर नमः

७१-ॐ दक्षेश्वर नमः

७२-ॐ घ्रेनश्वर नमः

७३-ॐ मणिमहेश नमः

७४-ॐ अनादी नमः

७५-ॐ अमर नमः

७६-ॐ आशुतोष महाराज नमः

७७-ॐ विलवकेश्वर नमः

७८-ॐ अचलेश्वर नमः

७९-ॐ अभयंकर नमः

८०-ॐ पातालेश्वर नमः

८१-ॐ धूधेश्वर नमः

८२-ॐ सर्पधारी नमः

८३-ॐ त्रिलोकिनरेश नमः

८४-ॐ हठ योगी नमः

८५-ॐ विश्लेश्वर नमः

८६- ॐ नागाधिराज नमः

८७- ॐ सर्वेश्वर नमः

८८-ॐ उमाकांत नमः

८९-ॐ बाबा चंद्रेश्वर नमः

९०-ॐ त्रिकालदर्शी नमः

९१-ॐ त्रिलोकी स्वामी नमः

९२-ॐ महादेव नमः

९३-ॐ गढ़शंकर नमः

९४-ॐ मुक्तेश्वर नमः

९५-ॐ नटेषर नमः

९६-ॐ गिरजापति नमः

९७- ॐ भद्रेश्वर नमः

९८-ॐ त्रिपुनाशक नमः

९९-ॐ निर्जेश्वर नमः

१०० -ॐ किरातेश्वर नमः

१०१-ॐ जागेश्वर नमः

१०२-ॐ अबधूतपति नमः

१०३ -ॐ भीलपति नमः

१०४-ॐ जितनाथ नमः

१०५-ॐ वृषेश्वर नमः

१०६-ॐ भूतेश्वर नमः

१०७-ॐ बैजूनाथ नमः

१०८-ॐ नागेश्वर नमः

।